- By Nhân Văn Nhà Sách
- - 0 Bình luận
Tản văn là gì? Sách tản văn và tùy bút khác nhau thế nào?
Nếu bạn là người yêu thích văn học và thường đọc sách thì chắc chắn đã từng nghe qua thể loại tản văn. Vậy sách tản văn là gì và có đặc điểm như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu về tản văn trong bài viết sau nhé!
>> Nội dung liên quan:
- Truyện ngắn là gì? Khái niệm truyện ngắn bạn nên biết
- Tiểu thuyết là gì? Cách viết tiểu thuyết cho người mới bất đầu
- TOP 9++ tác phẩm truyện Nguyễn Nhật Ánh hay và nổi tiếng
1. Tản văn là gì?
Sách tản văn hay nên đọc
Khái niệm tản văn được hiểu đơn giản là thể loại văn xuôi ngắn gọn, súc tích. Đôi khi tản văn không thể hiện một nội dung cụ thể, rõ ràng nào mà chỉ được tác giả viết ra khi có suy nghĩ bất chợt, không chăm chút từ ngữ hay để tường thuật về một sự vật sự việc nào đó. Lối viết của các cuốn sách tản văn thường rất bình dị và rất "đời" nên dễ tiếp cận với người đọc.
Tản văn không giới hạn về độ dài chữ hay chủ đề bài viết, thường phổ biến trong giới trẻ. Các chủ đề của sách tản văn có thể tìm đọc như văn hóa, giáo dục, lịch sử, trải nghiệm, tham quan, tình cảm và các chủ đề phát triển bản thân.
Trong văn học Trung Quốc, tản văn còn được định nghĩa là thể loại văn xuôi tự do hay tạp văn. Từ tạp trong tạp văn không phải hiểu theo nghĩa tạp nham, mà là phong cách tự do, linh hoạt, đa dạng, phản ánh nhanh trước một vấn đề nào đó bức xúc của xã hội với đánh giá rõ ràng.
2. Các yếu tố của tản văn
Một tác phẩm tản văn thường sẽ chứa 5 yếu tố sau:
- Tản văn mang tính trữ tình
Sách tản văn là những câu truyện ngắn về cảm nhận của chính tác giả, mượn giấy bút để thuật lại, giải bày tâm tư, cảm xúc, những gì họ thấy và cảm nhận được nên yếu tố trữ tình luôn ẩn chứa sẵn trong các cuốn sách tản văn.
Các sáng tác của tản văn thường là viết về chính mình, đôi khi cũng sẽ viết về người khác thì bản chất vẫn là hình ảnh của mình trong đó. Vì vậy để viết tản văn tất yếu phải dựa trên tình cảm chân thành và kinh nghiệm chứ không phải là sự mơ hồ, thiếu bổ sung.
>> Sách hay nên mua:
- Tản văn mang tính tự do, phòng khoáng
Tản văn là thể loại văn học không theo một khuôn khổ nhất định, tất cả các yếu tố đề tài, bố cục và thủ pháp nghệ thuật đều phóng túng, tự do. Luôn lấy cảm nhận của tác giả làm cốt lõi.
Hình thức thể hiện của tản văn cũng rất đa dạng, có thể là tùy bút, tiểu phẩm hay tốc kí, hồi kí.... Điểm chung của chúng đều là dạng văn học ngắn. Hoặc đôi khi có thể như thơ, hoành tráng sinh động như tiểu thuyết. Không có bất kỳ giới hạn khuôn khổ nào quy định sách tản văn, nhưng nội dung của sách vẫn theo một hướng nhất định, không phải là lộn xộn, lan man.
- Tản văn đa dạng chủ đề
Đề tài của sách tản văn rất rộng lớn, có thể là về lịch sử, xã hội, địa lý, nhân sinh, sự kiện, tôn giáo, triết học,.... Dựa vào hình thức trình bày và đối tượng mà tản văn có thể chia làm ba loại: Tản văn trữ tình, tản văn nghị luận và tản văn tự sự.
Tất cả đều được tác giả truyền tải trong bài viết một cách chân thực, giàu tình ý và chứa đựng triết lý hấp dẫn người đọc.
- Ngôn ngữ tản văn ngắn gọn, súc tích
Vì là văn học ngẫu nhiên nên ngôn từ của tản văn rất tự nhiên, tươi mới, không câu nệ hay hoa mỹ, mà sẽ ngắn gọn, gần gũi. Không chú trọng về tình tiết hay cảm xúc nhân vật mà tự nhiên, quen thuộc về những gì mà tác giả nghe được, thấy được và cảm nhận được.
3. Sự khác nhau giữa tản văn và tùy bút
Phân biệt tùy bút và tản văn
Tuy tùy bút và tản văn đều là thể loại văn xuôi tự sự có yếu tố trữ tình, và viết dựa trên sự vật, sự việc có thực. Tuy nhiên vẫn có sự khác nhau giữa tản văn và tùy bút cần biết, đó là:
- Đề tài của tản văn bao quát và rộng hơn. Nội dung của tản văn không lấy nhân vật để khắc họa, không chú trọng tình tiết mà tập trung vào những gì tác giả tự mình nghe được, nhìn được và cảm nhận được. Nó không đòi hỏi người viết phải trải nghiệm thực tế trường kỳ để cảm nhận. Một tiếng động hay một sự việc vô tình trên phố đều có thể là cảm hứng cho tản văn ra đời. Nội dung sách viết của mỗi tác giả đều dựa trên sức cảm, độ rộng và chiều sâu liên tưởng của người viết.
- Ngược lại, tuy tùy bút chỉ là một nhánh nhỏ trong các đề tài của tản văn, cũng dùng để thể hiện cảm xúc, suy nghĩa của tác giả với bố cực tự do. Nhưng tùy bút đòi hỏi người viết phải có trải nghiệm thực tế trường kỳ, có thế là gian nan để viết ra những tác phẩm tùy bút hay.
Đặc điểm của một tác phẩm tùy bút cần phải có là: Coi trọng cảm xúc, phong cách và quan điểm của tác giả, có dấu ấn riêng để độc giả có thể nhận biết tùy bút này là của ai.
>> Thông tin hữu ích:
- TOP 5 Cuốn Sách Tâm Lý Học Tội Phạm Hấp Dẫn Nhất
- Top 7 bộ truyện kiếm hiệp của Kim Dung được yêu thích nhất
- Top những cuốn sách hay nhất của thiền sư thích nhất hạnh
4. Những đoạn tản văn hay
Nếu yêu thích các tác phẩm, sách tản văn của văn học Trung Quốc, bạn đọc có thể tham khảo một số tác phẩm tùy bút nổi tiếng như Chiến Quốc Sách, Mạnh Tử, Nam Hoa Kinh, Tả Truyện,...
Một số tác phẩm tản văn hay nhất của Việt Nam mà bạn đọc yêu thích thể loại tản văn phải đọc thử như: Yêu những điều không hoàn hảo, Hành lý Hư vô, Tuổi 20 tôi đã sống như một bông hoa dại, Nếu biết trăm năm là hữu hạn...
Những đoạn tản văn hay trong sách Chưa Kịp Lớn Đã Phải Trưởng Thành
Top những cuốn sách hay nên đọc
Với những chia sẻ chi tiết về Tản văn là gì? Các đặc điểm của tản văn và các cuốn sách hay.Hy vọng sẽ giúp ích cho bạn đọc giải quyết các thắc mắc của mình về thể loại sách này. Hiện nay các đầu sách tản văn mới đều được cập nhật thường xuyên tại Nhà sách Nhân Văn, bạn có thể tìm mua và đọc thử.