Mắc duyên bút mực

Mắc duyên bút mực tập hợp những bài báo viết theo lối chân dung nhân vật, khá tinh tế và hóm hỉnh, của tác giả Nông Hồng Diệu – người gắn bó với mục chân dung nhân vật trong suốt 10 năm nay của báo Tiền Phong Chủ Nhật. Mắc duyên bút mực có chân dung của nhiều nhân vật thuộc nhiều lĩnh vực nghệ thuật khác nhau; có người làm thơ như Bảo Sinh, Phan Thị Thanh Nhàn, Nguyễn Bình Phương, có người viết văn như Dương Hướng, Thái Bá Lợi, Nguyễn Trí, có nhà phê bình như Đỗ Lai Thúy, có họa sĩ như Lê Đình Nguyên, Kim Thái, có nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ, nghệ sĩ ca trù Bạch Vân, v.v… Trong khuôn khổ một bài báo nhỏ xinh chừng 1.200 chữ, mỗi nhân vật hiện ra với những thần thái riêng, đầy bất ngờ và thú vị. Những bài viết trong tập sách này khởi thủy là những bài báo. Tuy nhiên không giống với nhiều phóng viên viết ào ào cho đủ số chữ, số bài, Nông Hồng Diệu thể hiện rõ sự chăm chút tỉ mỉ, sự nỗ lực và tâm huyết đối với mỗi chân dung. Những con chữ của cô có sắc màu, mùi vị riêng, cho thấy một người trẻ hết lòng trân trọng tài hoa người khác. “Cô ta viết như đánh vật. Không phải chỉ đánh vật với từng con chữ mà còn phải đánh vật với nhân vật, qua từng chi tiết, tình tiết” (Trung Trung Đỉnh, trích Lời tựa Mắc duyên bút mực). “Với Nguyễn Bình Phương văn học không có hiện đại hay hậu hiện đại, văn học chỉ có hay hoặc không hay. Có người nói, muốn tìm cái gì mới thì đọc Nguyễn Bình Phương. Còn bản thân anh thì: Cũ, mới tôi không quan tâm. Nếu bạn đọc thơ tôi, bạn thấy hay, đó là điều hạnh phúc với tôi. Thời gian là thứ vô nghĩa với nghệ thuật”. (Trích Nhà thơ Nguyễn Bình Phương: Mỗi bài thơ có một con ma) Đỗ Sơn miêu tả trạng thái sáng tạo của mình: “Tôi vẽ trong trạng thái… như hơi thở. Hội họa, viết văn, làm nhạc mà tính toán là sắp bại rồi. Nó giống như hơi thở từ đâu đó đến, nó nhuần nhuyễn tới thành thục”. (Trích Họa sĩ Đỗ Sơn: Thích nude… hoành tráng) Bấp chấp sự ưa hay không ưa tính cách có phần lập dị của Lê Công Thành, người ta cũng khó chối bỏ tài năng đặc biệt của ông trong lĩnh vực điêu khắc. Bài báo Tết năm đó của tôi cũng hoàn thành, có kết thúc bằng lá thư ông gửi tôi: “…Tôi chỉ có thể nói một câu: Tôi không phải nghệ sỹ đi nặn vẽ đàn bà khỏa thân trần trụi. Nhờ đàn bà mà tôi đã trở thành một con người nghệ sỹ theo nghĩa làm Người, đầu não đỡ mụ mê, thân xác lại thành người trai trẻ”. (Trích Điêu khắc gia Lê Công Thành: Chuyện về điêu khắc gia ẩn dật)